ερυθρός γίγαντας

(Αστρον.). Γίγαντας αστέρας με επιφανειακή θερμοκρασία 2000-3000°Κ και διάμετρο 10-100 φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο. Οι ε.γ. πιστεύεται ότι αντιπροσωπεύουν τις τελευταίες φάσεις της εξέλιξης ενός φυσιολογικού αστέρα, όταν πια έχει καταναλωθεί το υδρογόνο στο κέντρο του. Ο αστέρας καταλήγει να καίει υδρογόνο σε μια στιβάδα γύρω από τον πυκνό πυρήνα του, που περιέχει αδρανές ήλιο, με αποτέλεσμα να παρατηρείται γρήγορη διόγκωση των εξωτερικών στρωμάτων της ατμόσφαιράς του. Επειδή οι ε.γ. είναι τόσο πολύ διογκωμένοι, η βαρύτητα ασκεί μικρή επίδραση στα επιφανειακά τους στρώματα και πολλοί από αυτούς μπορούν να χάσουν σημαντικά ποσά της μάζας τους με τη μορφή αστρικών ανέμων (σταθερά ρεύματα ύλης που εκτοξεύονται από τους αστέρες). Οι ε.γ. συχνά κατατάσσονται στους μεταβλητούς αστέρες, γιατί τα επιφανειακά τους στρώματα συστέλλονται και διαστέλλονται αργά. Επειδή το μέγεθος των αστέρων αυτών είναι πολύ μεγάλο, οι παλμοί τους χρειάζονται συνήθως περίπου έναν χρόνο για να ολοκληρωθούν και γι’ αυτό τον λόγο οι ε.γ. ανήκουν στην κατηγορία των μακροπεριόδων μεταβλητών. Υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι μερικοί ε.γ. τελειώνουν αυτή τη φάση της εξέλιξης ως πλανητικά νεφελώματα, ύστερα από εκτόξευση της ύλης από τις διογκωμένες ατμόσφαιρές τους με μικρές ταχύτητες (λίγα χλμ. /δευτ.). Οι πυκνοί πυρήνες των ε.γ. αποτελούν τότε τους λεγόμενους λευκούς νάνους, που εκπέμπουν θερμική ενέργεια στο Διάστημα.